Paratoner Sistemleri

SMC Enerji , ileriye dönük stratejisi Mühendislik Taahhüt sektörlerinde gerek yurtiçi , gerekse yurtdışı Projelerini dengeli bir şekilde arttırmaya devam etmek, Mühendislik sektöründe ise Antalya‘dada kazanmış olduğu deneyimi, sektörün diğer alanlarına yaymak ve faaliyetlerini ise kararlılıkla sürdürmektir.

YILDIRIM KORUMA ve PARATONER SİSTEMLERİ

ufoYıldırım, şimşek ve gökgürültüsüyle birlikte insanların önüne geçemediği dolayısı ile korktukları bir doğa olayıdır. Yıldırım bulutla toprak arasındaki elektriksel boşalma olarak tanımlanmakla birlikte oluşumu ile farklı teoriler bulunmakta, ancak kesin sebebi henüz açıklanamamaktadır. Cumola Nimbus isimli bulutların elektriksel olarak yüklenmesinin ardından artışın en yüksek noktaya gelişiyle toprağa boşalma oluşur ve nötr hale gelir. Bu boşalma canlılar ve bulundukları yapılar için oldukça tehlikeli sonuçlar meydana getirir.

Yıldırımla meydana gelen boşalma olayında akım: 2-200 kiloAmper (kA), gerilim: 100-1000 MegaVolt (MV) arasındadır. Gücü ise GigaWatt (GW) mertebesinde gerçekleşir.,

Yıldırımın elektrik ve termik etkileri canlıların yaralanmalarına, ölümlerine, yangın, patlama sonucu yapıların zarar görmesine sebep olmaktadır. Yıldırımın yapıya nüfuz etme ihtimali, uygun olarak tasarlanmış yıldırımdan korunma sistemi ile önemli ölçüde azaltılır. Yapıların korunması için iki temel sistem vardır. Firmamız ihtiyaç ve talepler doğrultusunda uygun çözümleri sağlamaktadır.
Pasif yakalama ucu

  • Franklin Çubuğu
  • Faraday Kafesi

Aktif yakalama ucu 

  • Paratoner

Yıldırımdan Korunma Sistemleri ; Birkaç sene öncesine kadar insanlar yıldırım iletkeninin yüklemesiyle, yapı için yıldırıma karşı yeterli bir koruma sağlandığını düşünüyorlardı. Bu kısmi koruma şimdi bir takım uyumlu cihazlarla desteklenmektedir. Bu cihazların tasarlanma amaçları ; direkt yıldırım çarpmalarına karşı korunma, yapının komşu iki nokta arasındaki tehlikeli potansiyel farklarından kaçınma, devre tertibatı ve elektrik iletkenleri üzerindeki indüksiyon etkilerini önleme ve network hatları üzerinde taşınan yüksek voltajı bastırmaktır.

simsek-00

Standart NFC 17-100 : Bu standart , mevcut bilgi ve teknikler açısından , yeterli korunmayı sağlamak için gerekli olan düzenlemeleri belirlemekte ve bu korunmayı tesis etmek için gerekli olan bilgileri sağlamaktadır.

Paratonerle Korunma : Bu sistemler için , inceltilmiş sivri aktif paratonerler korunacak olan yapıların en yüksek noktasına yerleştirilmektedir. Paratonerlerin yere olan bağlantısı en kısa yol aracılığı ile yapılmaktadır. Sapladıkları yıldırımdan korunma , yerleştirildikleri noktaya ve bu noktanın çevre yapılardan olan yüksekliğine dayalı olarak değişmektedir. ”Uyarma mesafesi” prensibine dayalı olarak elektro-geometrik model yöntemi korunma seviyesinin güvenilir olarak hesaplanmasını sağlamaktadır.

paratoner-tesisati-273x300

İyon cihazlarına uygun aktif paratonerler de aynı kuralları takip etmektedir fakat ”uyarma mesafesi” biraz daha iyileştirilmiştir (1,5-3 katı kadar) , çünkü ark gecikmesi azaltılmıştır. Bunların avantajı , özellikle düşük yoğunluktaki yıldırım çarpmaları söz konusu olduğunda verimlilikte yarattıkları artış ve ayrıca yapabilirliği bazen çok zor olan durumlar için paratonerlerin boylarında bir azalmayı da beraberinde getirmesidir.

Faraday Kafes Metodu İle Yıldırımdan Koruma : Geniş gözlü bir Faraday kafesinin binanın tepesinde kurulmasına ve toprakla bağlantısının sağlanmasına dayalıdır.Çarpma noktası adı verilen yakalama uçları (0.50-2 m) çatı etrafındaki her önemli noktaya (baca,çatı üst yapıları . vs.)monte edilir.

Yıldırımdan Korunma sisteminin seçimi aşağıdaki faktörlere bağlıdır:
Çeşitli yönlerden dikkate alınan teknik imkanlar;(örnek olarak kafes metodu sadece çevrelediği alanı korumaktadır).
Sistemin maliyeti ve estetiği.
Topraklama : Toprak bağlantısının , yıldırım iletkenlerinin etkin olarak çalışmasındaki rolünün çok önemli olduğu göz önüne alındığında , çok dikkat edilerek kurulması gerekmektedir. NF C 17-100 ve NF C 17-102 standartları , her bir alt iletken için kafes ve paratonerleri farklı boyutlarda olan özel bir topraklama olması gerektiği koşulunu getirmektedir. Elektriksel toprak veya mevcut kemer , eş potansiyeli sağlamak amacıyla bu iletkenlerebağlanmaktadır. Son olarak , iletkenin topraklamasının , gömülü herhangi bir metal elektrik nakil borusundan mümkün olduğu kadar uzak (3-5 metre) tutulması ve omik değerinin düşük dalga empedansıyla 10 Ohm’dan fazla olmamasını sağlamak çok önemlidir.